Tập 19 > Chuyên san Hóa - Sinh - Khoa học Trái đất

---

ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG NƯỚC SÔNG TRÀ BỒNG, TỈNH QUẢNG NGÃI DỰA VÀO CHỈ SỐ CHẤT LƯỢNG NƯỚC (WQI) VÀ PHÂN TÍCH THÀNH PHẦN CHÍNH (PCA)

Trương Trung Kiên, Nguyễn Việt Hùng, Nguyễn Văn Hợp

Email: ngvanhopkh@gmail.com

Tóm tắt

Phương pháp PCA được áp dụng cho dữ liệu chất lượng nước (CLN) sông Trà Bồng (đoạn đi qua Khu Kinh tế Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi) để xác định trọng số (w_i) của các thông số CLN i (i = 1 – 11) trong tính toán Chỉ số chất lượng nước (WQI). Dữ liệu CLN gồm 11 thông số: pH, EC (độ dẫn điện), DO, TSS, BOD₅, COD, N-NH₄⁺, N-NO₃^-, P-PO₄^3-, Fe (tổng sắt tan) và TC (tổng coliform) được quan trắc ở 8 vị trí trong 4 đợt (tháng 5, 7, 8 và 10 năm 2017). Chất lượng nước sông Trà Bồng được đánh giá qua WQI (WQI được tính toán từ trọng số w_i và chỉ số phụ q_i của các thông số CLN). Khi so sánh với WQI cải tiến (WQI_CT) – chỉ tính đến hàm nhạy F_i (có ý nghĩa như chỉ số phụ q_i), WQI xây dựng được phản ánh CLN sông nhạy hơn và đại diện hơn, do có tính đến cả w_i và q_i. Dựa vào WQI, đã đánh giá biến động CLN sông theo không gian (vị trí quan trắc) và thời gian (tháng quan trắc). Trên cơ sở WQI, đã phân loại và phân chia đoạn sông khảo sát thành 3 tiểu vùng có CLN khác nhau.

Từ khóa: WQI, PCA, sông Trà Bồng

---

ASSESSMENT OF TRA BONG RIVER WATER QUALITY IN QUANG NGAI PROVINCE BASED ON WATER QUALITY INDEX (WQI) AND PRINCIPAL COMPONENT ANALYSIS (PCA)

Truong Trung Kien, Nguyen Viet Hung, Nguyen Van Hop

Email: ngvanhopkh@gmail.com

Abstract

Principal Component Analysis (PCA) was applied to Tra Bong river water quality data in Quang Ngai province to determine weightings (w_i) of the water quality parameters i (i = 1 – 11). The water quality data consisting of 11 parameters: pH, EC (electric conductivity), DO, TSS, BOD₅, COD, N-NH₄⁺, N-NO₃^-, P-PO₄^3-, Fe (total dissolved iron) and TC (total coliform) were monitored at 8 sites in four sessions (May, July, August and October 2017). The river water quality was assessed basing on WQI that was calculated from the weightings (w_i) and subindex (q_i) of the water quality parameters. Comparing with improved WQI (WQI_CT), which was calculated only from sensitive function F_i (having the meaning as subindex q_i), the WQI established has indicated more sensitive and representative reflecting of the river water quality, due to being calculated from both the w_i and q_i. Based on the WQI, spatial and temporal (monitoring site and month) variation in the river water quality was assessed. On the basis of the WQI, the river water quality was classified and the river was divided into three subregions with different water quality.

Keywords: WQI, PCA, Tra Bong river