SỰ BIẾN ĐỔI NHÀ Ở TRUYỀN THỐNG NGƯỜI CHĂM H\'ROI, KHU VỰC PHÚ YÊN DƯỚI TÁC ĐỘNG CỦA QUÁ TRÌNH ĐÔ THỊ HÓA
Tập 20 > Chuyên san Toán - Công nghệ thông tin - Vật lý - Kiến trúc
SỰ BIẾN ĐỔI NHÀ Ở TRUYỀN THỐNG NGƯỜI CHĂM H\'ROI, KHU VỰC PHÚ YÊN DƯỚI TÁC ĐỘNG CỦA QUÁ TRÌNH ĐÔ THỊ HÓA
Email: vohoangvu@muce.edu.vn, hieuhuy81@gmail.com
Tóm tắt
Nhà ở truyền thống người chăm H’roi, khu vực Phú yên, với những đặc trưng nổi bật về mặt kiến trúc, nghệ thuật trang trí và hàm chứa những giá trị về mặt lịch sử văn hóa, bản sắc truyền thống, là những di sản có giá trị. Tuy nhiên, trải qua nhiều biến động của lịch sử, sự phát triển kinh tế - xã hội, sự gia tăng dân số, tái định cư, sự buông lỏng trong quản lý quy hoạch phát triển kiến trúc nhà ở, và đặc biệt là vấn đề đô thị hoá đã và đang làm cho kiến trúc nhà ở người Chăm H’roi thay đổi cả về bố cục sân vườn, hình thức kiến trúc và công năng sử dụng…Hình ảnh kiến trúc nhà ở truyền thống đầy bản sắc của người Chăm H’roi cũng vì thế mà đang dần mai một, mất đi. Nghiên cứu dưới đây nhằm đánh giá thực trạng sự biến đổi nhà ở người Chăm H’roi, khu vực Phú yên trong bối cảnh của quá trình đô thị hóa thông qua phương pháp khảo sát thực địa ( chụp ảnh, đo vẽ, phỏng vấn…) và phương pháp đối chiếu, so sánh. Nghiên cứu là cơ sở cho việc đề xuất những định hướng và giải pháp nhằm bảo tồn thích ứng.
Từ khóa: Chăm H’roi, nhà, biến đổi, bảo tồn…
TRANSFORMATIONS OF TRADITIONAL HOUSES OF H\'ROI CHAM PEOPLE IN PHU YEN AREA UNDER THE IMPACT OF THE URBANIZATION
Vo Hoang Vu, Bui Thi Hieu
Email: vohoangvu@muce.edu.vn, hieuhuy81@gmail.com
Abstract
With characteristics of architecture, decorative arts, history, culture, and traditions, the traditional houses of H'roi people in Phu Yen area are considered valuable heritages. However, the housing architecture of Cham H'roi residents alters in terms of garden layouts, architectural form, and usability after several historical upheavals, socio-economic developments, population growth, resettlement, the laxity of the management of planning and development of housing architecture, and especially the issues of urbanization. The image of the H'roi Cham traditional houses, imbued with national cultural identity, is gradually disappearing. Based on field surveys (photography, measuring and drawing the current situation, interview…) and comparative methods, this study aims to assess the current status of housing changes of the Cham H'roi in Phu Yen area in the context of urbanization. Thus, it will serve as the basis for proposing orientations and solutions for adaptive conservation.
Keywords: Cham H'roi, house, transformation, conservation