Nhà Tây Sơn (1778-1802), với tư cách là một triều đại, dù chỉ tồn tại trong khoảng thời gian không dài, lại phải gánh chịu tác động bởi quá nhiều biến cố lịch sử; nhưng cũng có những hoạt động quan trọng tiếp nối quá trình khai thác, xác lập chủ quyền của Đàng Trong/Việt Nam ở quần đảo Hoàng Sa thời các chúa Nguyễn từ cuối thế kỷ XVI đến cuối thế kỷ XVIII, trước khi  vương triều Nguyễn tiếp quản từ đầu thế kỷ XIX.

Bên cạnh các thư tịch, tư liệu cổ của Việt Nam, còn có nguồn tư liệu của nước ngoài, nhiều nhất là từ các nước Âu - Mỹ đề cập việc khai thác, quản lý quần đảo Hoàng Sa thời Tây Sơn. Bài viết này tập trung khai thác nguồn tư liệu từ những ấn bản tại các nước Anh, Bồ Đào Nha, Hoa Kỳ, Ireland, Pháp, Scotland, Thụy Sĩ giai đoạn 1778 - 1802 có đề cập diện mạo cảnh quan, phạm vi quần đảo Hoàng Sa cùng những hoạt động khai thác, thương mại và công nhận chủ quyền của xứ Đàng Trong tại quần đảo này thời Tây Sơn.