SỰ KHAI PHÓNG TINH THẦN PHẬT GIÁO TRONG THƠ VĂN CỦA NGÔ THÌ NHẬM
Phan Thạnh
Ngô Thì Nhậm (1746 – 1903) là một tác gia lớn của nền văn học trung đại Việt Nam. Cuộc đời của ông có nhiều biến động về cả con đường hoạn lộ lẫn tư tưởng. Qua những chặng đường tư tưởng ta thấy được rằng, ông đã chịu ảnh hưởng sâu đậm những tư tưởng Phật giáo mà cụ thể ở đây là tư tưởng của thiền Phái Trúc Lâm Yên Tử.
Ngô Thì Nhậm sống trong giai đoạn Nho giáo đang bị lung lay tận gốc rễ, niềm tin ở nền Nho học không còn. Ông đã tìm đến tư tưởng Phật giáo vừa để giải quyết mâu thuẫn của bản thân vừa để tìm con đường sáng giúp đỡ nhân dân có được cuộc sống an bình. Bản thân ông đã thấm nhuần tư tưởng Phật giáo, và chính tư tưởng Phật giáo đã giúp ông khai phóng khỏi những ràng buộc lợi danh chức tước để dấn thân phục vụ nhân dân.