Môi trường văn hóa – xã hội Việt Nam nhiều biến động trong những năm đầu thế kỷ XX dẫn đến những thay đổi tất yếu về tư tưởng, tình cảm và quan niệm sống. Trong lĩnh vực thi ca, để bắt nhịp và thể hiện được cảm quan thời đại, yêu cầu đổi mới được đặt ra bức thiết hơn bao giờ hết. Là một nhà cựu học nhưng tư duy cực kỳ nhạy bén, Phan Khôi đã sớm nhận diện vấn đề và có những bước chuẩn bị (từ việc tìm hiểu đánh giá thơ cũ, thai nghén ý tưởng mới), đồng thời đóng vai trò người khơi mào cho những cuộc tranh luận về thơ cũ và mới để từ đó thơ Việt hướng đến hiện đại hóa.