Xuyên suốt lịch sử quản lý vùng đầm phá Tam Giang - Cầu Hai, tỉnh Thừa Thiên Huế là sự tồn tại của hai hình thức: tự quản và quản lý Nhà nước. Tại các làng xã, ngoài sự có mặt của đơn vị hành chính Nhà nước cấp cơ sở (mang tính quan phương) còn có sự tham gia của bộ máy tự quản do nội bộ mỗi làng bầu chọn ra (mang tính phi quan phương), tạo ra một mô thức quản lý Nhà nước - làng phổ biến. Bài viết của chúng tôi nhằm mục đích tìm hiểu về các dạng thức tự quản được hình thành và phát triển trong cộng đồng cư dân sinh tụ trên vùng đầm phá Tam Giang - Cầu Hai, qua đó nhận thức được thực tiễn của hình thức tự quản trong việc song hành cùng Nhà nước quản lý vùng đầm phá trong lịch sử.