Tính từ khi nhà nước Thái đầu tiên ra đời (1238) cho đến nay (2024) đã trải qua gần tám thế kỷ, Phật giáo nguyên thuỷ, Theravada luôn được chọn làm quốc giáo, cho dù thời đại có nhiều thay đổi. Phật giáo ảnh hưởng sâu sắc đến mọi mặt ở Thái Lan từ chính trị, kinh tế đến văn hoá, xã hội. Phật giáo Thái Lan vận hành theo đường xoáy trôn ốc từ tiếp nhận, sáng tạo đến lan toả và Phật giáo như là quyền lực mềm góp phần nâng cao vị thế Thái Lan ở khu vực và quốc tế. Hai nước láng giềng Việt Nam và Thái Lan có mối quan hệ lâu đời về nhiều mặt, trong đó có Phật giáo.Từ 2014, hai nước đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược; từ đó, giao lưu, trao đổi, hợp tác giữa hai nước nói chung và Phật giáo nói riêng ngày càng phát triển. Bài viết trình bày và phân tích ba đặc điểm chủ yếu nói trên của phật giáo Thái Lan dưới góc nhìn liên ngành tôn giáo, văn hoá, chính trị - ngoại giao.