Phận đàn bà trong sáng tác của Nguyễn Du là những ca nhi, kỹ nữ- những hình tượng tiêu biểu cho văn học Việt Nam cuối thế kỷ XVIII- hết thế kỷ XIX. Khác với các nhà thơ đương thời luôn xem ca nhi, kỹ nữ là đối tượng tiêu khiển để thị tài, hành lạc, Nguyễn Du lại thể hiện sự đồng cảm, xót thương cho những cuộc đời bất hạnh này. Thông qua hình tượng ca nhi, kỹ nữ, nhà thơ nhằm phê phán lễ giáo phong kiến hà khắc và đấu tranh đòi hỏi giải phóng người phụ nữ.