Tiểu thuyết lịch sử của Nguyễn Thế Quang là biểu hiện sinh động cho những nỗ lực tìm tòi, thể nghiệm, đổi mới tư duy tự sự lịch sử. Với quan niệm viết để đi sâu khám phá số phận con người, đối thoại với thực tại, Nguyễn Thế Quang đã mang tới cái nhìn khách quan, tính dân chủ, đối thoại về các vấn đề lịch sử, văn hóa. Đồng thời, nhà văn cũng thể hiện những trăn trở về trách nhiệm của trí thức với vận mệnh dân tộc và các giá trị văn hóa, tinh thần thời đại. Bài viết tập trung làm rõ cách luận giải lịch sử, văn hóa trong cái nhìn nghệ thuật của Nguyễn Thế Quang thông qua hai tiểu thuyết lịch sử Nguyễn Du và Thông reo Ngàn Hống.