Tây hành nhật ký là tập thơ chữ Nôm, viết theo thể lục bát, được thiền sư Thanh Cao sáng tác trong thời gian cùng đoàn Việt Nam tham dự hội đấu xảo tại Pháp năm 1889. Khác với các tác phẩm thơ văn đi Tây đương thời luôn chú tâm tìm hiểu những thành tựu văn minh, đời sống văn hoá của các nước châu Âu, nhất là nước Pháp và thông qua đấy, bày tỏ niềm thán phục, mong muốn canh tân đất nước, Tây hành nhật ký lại chuyên chú vào tinh thần Phật giáo, lan toả tình thương yêu, hoà nhập đến với tất cả mọi người trên thế giới. Tập thơ không chỉ khẳng định những thành tựu của văn học chữ Nôm cuối kỳ trung đại khi chuyển tải những nội dung mới lạ của đời sống mà còn góp phần đưa văn học Việt Nam chuyển mình sang thời kỳ hiện đại đầu thế kỷ XX. Bài viết tập trung tìm hiểu những đóng góp của Tây hành nhật ký cho nền văn học nước nhà qua hai nội dung: Thể hiện tinh thần hoà đồng, bác ái và Ca ngợi cuộc sống văn minh, hiện đại ở xứ người.